نقش روابط عمومی ها جهت تحقق شعار سال (حماسه اقتصادی– حماسه سیاسی)

 شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا) - با نام گذاری سال جدید به نام «حماسه اقتصادی– حماسه سیاسی» توسط مقام معظم رهبری در واقع نوعی آینده نگری و هدف گذاری برای پیشبرد برنامه ها و اجرای هر چه بهتر امور کشور است و همین که در نخستین لحظات تحویل سال این اهداف بیان می شوند نشان از حساسیت و مهم بودن آن است که نباید مدیران سازمان ها و اقشار مختلف جامعه با نام سال به صورت کاملا شعاری و کلیشه ای و صرفا چاپ بنر و پلاکارد بدون هیچ هدفی برخورد کنند.
 روابط عمومی عبارت است ازیک عمل یا وظیفه مشخص مدیریتی که برای استقرار وتداوم ارتباط دوسویه، درک مشترک، پذیرش وهمکاری میان سازمان و مخاطبان، سازمان را یاری می دهد و توجه مدیریت را به مسائل حاکم بر سازمان جلب می کند، به گونه ای که قدرت حل مسائل ومشکلات را داشته باشد.
 در این بین نقش کلیدی روابط عمومی ها در تحقق هر چه بهتر شعار سال و مدیریت موفقیت آمیز ارتباطات دو سویه چه داخلی بین کارکنان و مدیران در درون سازمان و ارگان خویش، با آموزش ها و کلاس های توجیهی برای کارکنان، دعوت از اساتید و کارشناسان صاحب فن در حوزه های اقتصادی و سیاسی و میزگردها و نشست های تخصصی؛ چه بیرونی که با شکل گیری افکار عمومی و همسو کردن این افکار جهت اهداف سازمانی و کلان کشور که تبلور آن در نامگذاری سال 92 که چه به صورت کوتاه مدت و بلند مدت موجب ایجاد تحولی در اقتصاد و تولید ملی و در نهایت منجر به تغییر در سطح رفاه و زندگی مردم می شود. همچنین با قرارگیری حماسه سیاسی در کنار حماسه اقتصادی نشان از پیوستگی این دو مقوله است که مدیران روابط عمومی ها با ایده ها و برنامه ریزی های خود از دید ملی و بین الملل جهت پر شور برگزار شدن انتخابات که همان نشاط سیاسی در بین کارکنان آن سازمان و دیده شدن در سطح جهانی است.
 مسیر حرکت کشور در نامگذاری سال و توصیه های داهیانه مقام معظم رهبری بیان می شود و چنانچه سازمان مسیر حرکت خود را نبیند قطعا از مسیر اصلی خود منحرف شده و از رسیدن به هدف باز می ماند، در اینجاست که روابط عمومی در سازمان باعث می شود تا سازمان ببیند ودیده شود.
 اما برای تحقق پیدا کردن اهداف شعار سال 1392 شرایطی لازم است و نباید سازمان ها تمام نواقص را از چشم روابط عمومی ها ببینند بلکه هر بخش به فراخور خود گام بردارد و نباید انگشت اتهام و کم کاری صرفا سوی روابط عمومی ها باشد.
 در ادامه برای تحقق اهداف و تبیین شعار سال که به حوزه وظایفی که با روابط عمومی ها در ارتباط است می پردازیم:
 - ایجاد زمینه همکاری بخش های مختلف جامعه، بطور اهم دولت که حرکت دهنده اصلی چرخ های اقتصادی کشور است، نخبگان و مردم که بدون کمک و همراهی مردم عرصه های سیاسی و اقتصادی بر ایران اسلامی تنگ می شود.
 - فرهنگ سازی در جامعه، یکی از وظایف اصلی روابط عمومی هاست که نیاز به آموزش چه در سطح مدیریتی و چه در سطح کلان آن که همان اقشار مختلف جامعه است را در بر می گیرد.
 - ایجاد آرامش وامید در جامعه، بدون نشاط روحی نه مدیران می توانند برنامه های خود را آن طور که هست پیش ببرند نه مردم قابلیت و درک آن را دارند.
 - بررسی، تحقیق و انعکاس ضعف ها و قوت ها، تهدید ها وفرصت ها برای برنامه ریزی های هدف مند، روابط عمومی ها باید به کل اطلاعات سازمان احاطه داشته تا در مواقع ضرورت بتوانند با تجزیه و تحلیل های خود جلوی سوء برداشت ها را بگیرند و تهدیدها را به فرصت تبدیل کنند.
 - ایجاد زمینه پاسخگویی مسولان به مردم، روابط عمومی ها باید فضایی را ایجاد کنند که مخاطبان آن ها به راحتی و آرامش بتوانند مطالبات به حق خود را طلب کنند.
 - انعکاس اخبار دقیق، صحیح وبهنگام، یکی از وظایف اصلی روابط عمومی هاست تا در عرصه اطلاع رسانی تعامل خوبی را با رسانه ها داشته باشند.
 - ایجاد شور وعزم ملی برای رسیدن به هدف، روابط عمومی در ایجاد عزم ملی که تبدیل به حماسه شود نقشی محوری دارد.
 - نظر سنجی وتبیین انتظارات عمومی از تولیدات و سیاست ها، که باعث آشتی ملی در همه سطوح کشور می شود و این نیاز به اطلاع رسانی و عزمی جدی دارد.
 - شناسایی و بخدمت گرفتن ظرفیت ها و امکانات ارتباطی در همه سطوح جهت تحقق شعار سال.
 در نتیجه روابط عمومی ها می توا نند در اقدامی هماهنگ و برنامه ریزی شده نقش خود را در زمینه های فوق ایفا کنند اما منوط به همکاری سایر بخش ها با این حوزه است در غیر اینصورت با وجود حلقه های گمشده، همکاری بین بخشی در جامعه دچار مشکلات جدی خواهد شد و برنامه شعار سال و اهداف آن از دسترس دور خواهد ماند، و با ورود روابط عمومی ها در این عرصه وایفای نقش منحصر بفرد خود می توان امیدوار بود تا شعار حماسه اقتصادی– حماسه سیاسی، به ثمر بنشیند، اما نباید شعارهای سال های گذشته را کنار بگذاریم. ان شا ا...

• اثرات روزنامه‌نگاری الکترونیک بر روابط عمومی‌ها

انتشار روزنامه های الکترونیکی به ایجاد ارتباطات دو سویه مخاطب با نویسندگان منجر شده است و در افزایش درآمد روزنامه ها نیز موثر بوده است. این در حالی است که عدم وجود شرایط زیرساختی مناسب مخابراتی، مشکلاتی برای توسعه روزنامه های الکترونیکی در ایران به وجود آورده است.

 انقلاب تکنولوژیکی در حوزه فناوری اطلاعات تاثیر خود را در تمامی جنبه های زندگی از مرزهای سیاست، اقتصاد و تکنولوژی گرفته تا حوزه فرهنگ و علوم و حتی سبک زندگی و روابط اجتماعی گذاشته است. شبکه و نظام شبکه ای اطلاع رسانی تاثیر شگرفی در حیات اجتماعی بشر گذاشته است، به طوری که فناوری او را تغییر ماهیت داده و از گونه ای سخت افزاری به حالتی نرم افزاری سوق داده است.

پیش در آمد

هدف از این مقاله شناسایی جنبه های مثبت و منفی آثار روزنامه نگاری الکترونیک بر روزنامه های چاپی در ایران است.این بررسی از طریق پیمایش نظرات روزنامه نگاران فعال در روزنامه های پرشمار ایران انجام شده است.

به منظور اجرای این پژوهش دو گروه نمونه انتخاب شده که نمونه اول شامل مدیران مسوول و سردبیران روزنامه ها و نموم دوم شامل روزنامه نگاران شاغل به کار در روزنامه های الکترونیک صبح و عصر کشور شامل روزنامه های ایران، تهران تایمز، خانه ملت، همشهری، کیهان، اطلاعات، ایران نیوز، انتخاب، جهان اقتصاد و رسالت می باشد. روش نمونه گیری این پژوهش به روش خوشه ای اجرا شده است.

یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که روزنامه های الکترونیک در ایران از تمامی قابلیت های اینترنت در کار خود بهره نمی برند. بسیاری از روزنامه نگاران اعتقاد دارند که روزنامه های الکترونیکی بر روزنامه های چاپی دارای تاثیر بوده اند گرچه به اعتقاد آنان شمارگان روزنامه های چاپی را تغییری نداده اند.

همچنین انتشار روزنامه های الکترونیکی به ایجاد ارتباطات دو سویه مخاطب با نویسندگان منجر شده است و در افزایش درآمد روزنامه ها نیز موثر بوده است. این در حالی است که عدم وجود شرایط زیرساختی مناسب مخابراتی، مشکلاتی برای توسعه روزنامه های الکترونیکی در ایران به وجود آورده است.

انقلاب تکنولوژیکی در حوزه فناوری اطلاعات تاثیر خود را در تمامی جنبه های زندگی از مرزهای سیاست، اقتصاد و تکنولوژی گرفته تا حوزه فرهنگ و علوم و حتی سبک زندگی و روابط اجتماعی گذاشته است. شبکه و نظام شبکه ای اطلاع رسانی تاثیر شگرفی در حیات اجتماعی بشر گذاشته است، به طوری که فناوری او را تغییر ماهیت داده و از گونه ای سخت افزاری به حالتی نرم افزاری سوق داده است.

اینترنت که متون اصلی این شبکه ارتباطاتی است، موضوع مناسبی برای کنکاش و بررسی در چگونگی تغییر روابط انسانی جوامعی است که کاربران فراوانی از آن سود می برند. اینترنت در همان حال که جامعه و دانشگاه را پیوندی دوباره می بخشد و باعث ترویج و نشر دانش در بین همگان می گردد. از دیگر سو نیز باعث انزوای مردم می شود و جوامع و افراد آنها را از درون رسانه های «مک لوهانه» که دوران توده های جمعی و وسیع بود به عصر اطلاعات و دوران گروه هایی با علایق ویژه کاربران محصور در دنیای شخصی خویش در پشت کامپیوترهای خود می برد.

معانی نوینی برگرفته از دنیای اطلاعات هر روز وارد حوزه زبانی می گردد و اصطلاحاتی نظیر «سایبراپسیس» \"cyberspaces\"، «نظام شبکه ای» \"Network system\"، «فراشبکه ای» و «شهروند شبکه ای» و روزنامه نگاری الکترونی \"Journalism online\"و ... هر روز در ادبیات رشته ارتباطات افزوده می شود. و تغییرات فراوانی را در بخش های مختلف ایجاد می کند. در واقع می توان گفت: بزرگراه های اطلاعاتی \"In formation Highwar\"بسترهای لازم را برای انتقال سریع پیام ها ایجاد کرده اند.

 

این بزرگراه های اطلاعاتی به وسایل ارتباطاتی، اطلاعاتی و تکنولوژی هایی اطلاق می شوند که توسط آنها هر نوع پیام از جمله اخبار، برنامه های رادیویی، تلویزیونی، ویدئو و فیلم، صفحات متن و ... در آن واحد بین فرستنده و گیرنده منتقل می شوند. شیوه های ارتباطی و اطلاعاتی کشورهای صنعتی در نیمه اول قرن بیستم عموما اختصاصی و متعلق به یک نوع وسیله ارتباطی بودند و کمتر با هم ارتباط داشتند. در چند سال اخیر روش های پخش و دریافت اطلاعات تغییرکرده است و ترکیب جدیدی را به وجود آورده است بطوری که خطوط عمودی و مجزای اطلاعات به شبکه های موازی و پیچیده ارتباطی تبدیل شده اند، شرکت های تلفن، تلگراف و مخابرات تبدیل به کمپانی های عظیم حمل و نقل اطلاعات شده اند.

تلفن، کامپیوتر، تلویزیون و ماهواره شبکه های اطلاعاتی را به وجود آورده اند و در دنیای اطلاعات امروز خط تلفن نه تنها برای مکالمه دور و نزدیک بلکه وسیله انتقال اطلاعات، داده ها و تصاویر شده اند.

بزرگراه های اطلاعاتی امروز حاصل تحقیقات و سرمایه گذاری در سه جوزه کامپیوتر، ماهواره و صنایع فضایی و هوایی بوده است که امروز تاثیرات گوناگونی در حوزه های اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی جوامع ایجاد کرده است. یکی از مهم ترین تغییرات تکنولوژی های نوین ارتباطی دگرگونی در ماهیت ارتباطات انسانی و تغییر در نحوه انتشار و دریافت اخبار و پیام ها است و بر این اساس پیدایش مفاهیم جدیدی تحت عنوان روزنامه نگاری الکترونی در روابط عمومی الکترونی و تجارت الکترونی و ... و توجه به آنها ضروری به نظر می رسد؛ چراکه کارکرد اصل و نقش رسانه های سنتی را نیز تغییر داده است که در بخش های بعدی این مقاله به برخی از مهم ترین تاثیرات تکنولوژی های ارتباطی در حوزه روابط عمومی، روزنامه نگاری خواهیم پرداخت. دگرگونی درکارکردهای اصلی روابط عمومی ها نظیر آموزش و اطلاع رسانی از بارزترین تغییرات تکنولوژی های نوین ارتباطی است. البته سایر نقش های روابط عمومی نظیر تبلیغات و نظرسنجی ها به گسترش ابزارهای نوین ارتباطی مانند اینترنت کاملا دگرگون شده است که در انتهای مقاله مذکور به برخی از مهم ترین معایب و مزایای تبلیغات اینترنتی و چگونگی انجام آن خواهیم پرداخت.

بیان مساله

روزنامه نگاری الکترونیک یکی از مفاهیم پیشرفته هزاره سوم و عصر اطلاعات است. با بهره گیری از فناوری های نوین اطلاعات، انتشار اخبار در شکلی کاملا نوین، با تنوع بی سابقه در روش های ارائه اطلاعات، با سرعت بسیار بالا و به شکلی بهینه امکان پذیر شده است. اکنون روزنامه های الکترونیک بسیاری در جهان ارائه می شود که در کوتاه ترین زمان ممکن پس از وقوع یک حادثه، جزییات آن را همراه با صدا، تصویر، فیلم و سایر ملحقات، در کسری از ثانیه در اقصی نقاط کره خاکی منتشر می کنند. این روزنامه ها بدون شک بر روزنامه های یومیه چاپی تاثیر می گذارند.

در ایران نیز اکنون چند سالی است که چنین روزنامه هایی پا به عرصه وجود گذاشته اند و به تقابل با روزنامه های چاپی پرداخته اند؛ بسیاری از روزنامه های چاپی نسخه الکترونیک مطبوعات چاپی در ایران هستند.

یکی از نکات جالب توجه در این ارتباط، اثرات روزنامه های الکترونیک بر مطبوعات چاپی است؛ این که روزنامه های الکترونیک چگونه و از چه جهاتی روزنامه های چاپی را تحت الشعاع قرار داده اند و دورنمای روزنامه نگاری در ایران بیشتر بر کدامیک استوار خواهد بود، مساله اصلی بررسی حاضر است.

امروزه بسیاری از روزنامه های جهان که نسخه چاپی آنها مدتهاست منتشر می شود، به منظور بهره گیری از قابلیت های عالی و کم نظیر شبکه اینترنت به شکل الکترونیکی نیز منتشر می شوند. هرچند روزنامه ها و مجلات بسیاری نیز یافت می شوند که نسخه چاپی ندارند و تنها به صورت الکترونیک منتشر می گردند.

در این میان، تقابل این دو شیوه روزنامه نگاری با هم جالب توجه است. مسائلی همچون مزایای هریک از این دو شیوه نسبت به دیگری، قابلیت هایی که هریک دارند و مشکلات فراروی آنها در جوامع مختلف و در نهایت تاثیراتی که هر یک بردیگری دارند، می تواند مورد توجه قرار گیرد. این تقابل و تاثیر و تاثر شرایط حرفه ای و کار در دنیای آینده مطبوعات و رسانه ها را در ایران رقم خواهد زد.

اهداف تحقیق

هدف از انجام این تحقیق، دستیابی به اثرات روزنامه نگاری الکترونیک بر روزنامه های چاپی (یومیه) است. در این پژوهش، سعی بر این است که جنبه های مثبت و منفی این تاثیرات مشخص شود و دیدگاه های سردبیران و دست اندرکاران مطبوعات در این زمینه مورد ارزیابی قرار گیرد.

سایر اهداف تحقیق به شرح زیراست:

ـ بررسی تعداد و کیفیت روزنامه های الکترونیک موجود

ـ بررسی شرایط تاثیرگذاری روزنامه نگاری الکترونیک بر روزنامه نگاری سنتی

ـ بررسی انگیزه های روزنامه های چاپی از انتشار نسخه الکترونیک

ـ شناخت مزایا و معایب روزنامه های الکترونیک در مقایسه با روزنامه های چاپی

فرضیه ها

در این پژوهش، فرضیه های زیر مورد بررسی قرار گرفته اند:

انتشار نسخه الکترونیک توسط روزنامه های چاپی، سبب افزایش درآمد آنها می شود

روزنامه های الکترونیک ایران، ارتباط دو سویه مخاطبان و روزنامه ها را به شکل قابل ملاحظه ای بهبود بخشیده اند.

مشکلات مربوط به زیرساخت ارتباطی و مخابراتی کشور مانع پیشرفت روزنامه های الکترونیک می شود.

روزنامه های الکترونیک ایران از تمامی قابلیت های روزنامه نگاری الکترونیک به خوبی بهره نمی گیرند.

انتشار روزنامه های الکترونیک در ایران، تاثیری بر تیراژ روزنامه های چاپی ندارد.

دست اندرکاران روزنامه های پرشمار ایران، روزنامه نگاری الکترونیک را پدیده ای تاثیرگذار بر روزنامه نگاری می دانند.

سوالات

علاوه بر فرضیه های مطرح شده، در این تحقیق تلاش شده پاسخ سوالات زیر نیز به دست آید:

روش های اصلی کسب درآمد روزنامه های الکترونیک ایران کدامند؟

از نظر دست اندرکاران روزنامه های ایران، انتشار نسخه الکترونیکی تا چه حد به پیشرفت نسخه چاپی کمک کرده است؟

شمار خوانندگان روزنامه های الکترونیک ایران به طور متوسط چند نفر در روز است؟

انگیزه های انتشار نسخه الکترونیک توسط روزنامه های کشور چیست؟

جامعه آماری و نمونه

«جامعه آماری» این پژوهش را کلیه روزنامه نگاران روزنامه های پرشمار کشور با دامنه توزیع سراسری تشکیل می دهند که از بین آنان دو دسته نمونه انتخاب شده است.

برای انتخاب نمونه اول، تمامی روزنامه های دارای نسخه الکترونیک مورد بررسی قرار گرفته اند. در هر یک از این روزنامه ها، پرسشنامه در اختیار بالاترین مقام مطلع روزنامه از قبیل مدیرمسوول، سردبیر یا دبیراجرایی گذاشته شده و نتایج نسبتا کاملی به دست آمد. اما در نمونه دوم، از میان حدود ۶۰۰ نفر روزنامه نگار، نظرات ۶۰ نفر به عنوان نمونه دوم مورد ارزیابی قرار گرفت.

روش نمونه گیری

نمونه اول، به دلیل کوچکی جامعه، کل جامعه را شامل شده است و از این نظر «سرشماری» محسوب می شود. اما در مورد نمونه دوم، از آنجا که در هر روزنامه به طور متوسط ۱۵ نفر روزنامه نگار برای پاسخ دادن به پرسشنامه واجد شرایط بودند، برای ۴۰ روزنامه موجود، حدود ۶۰۰ نفر حجم کل جامعه را تشکیل می دهد. پس از برآورد حجم نمونه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، تعداد موردنظر از روزنامه ها انتخاب شدند و پرسشنامه مربوط بین آنها توزیع شد. از تعداد ۸۰ نفر نمونه انتخابی، ۲۰ پرسشنامه باز نگشت یا ناقص بود که کنار گذاشته شد و در نهایت ۶۰ پرسشنامه در تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفت.

ابزار جمع آوری اطلاعات

به منظور جمع آوری اطلاعات، از دو گونه پرسشنامه «بسته پاسخ» با مقیاس درجه بندی پنج گزینه ای و دو گزینه ای و چند سوال دارای گزینه های متنوع تر استفاده شد.

پرسشنامه شماره (۱)، ویژه روزنامه هایی چاپی بود که نسخه الکترونیک منتشر می نمایند. در این پرسشنامه، سوال هایی گنجانده شده که یا در اثبات یک فرضیه دخیل هستند و یا به صورت مجزا، مفهومی مهم را معرفی می کنند و به صورت مجزا هم مورد بررسی قرار گرفته اند. پرسشنامه شماره (۲)، مخصوص روزنامه نگاران روزنامه های پرشمار کشور بود و سوالات آن کمتر از پرسشنامه اول بود، اما تا حدودی مشابه آن بود؛ این تفاوت که به ارزیابی دیدگاه های روزنامه نگاران شاغل در روزنامه های کشور درباره روزنامه نگاری الکترونیک می پرداخت.

در هنگام تنظیم پرسشنامه و طراحی سوالات، از سوال هایی استفاده شد که حتی المقدور بیانگر شرایط واقعی و عینی موجود در کار روزنامه نگاری باشند.

در این پرسشنامه، هر سوال دارای یک مقیاس پنج درجه ای (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم) است که پاسخ دهندگان یکی از موارد را انتخاب کرده اند.

در موارد مختلف، بسته به نوع سوال و نقشی که در اثبات فرضیه دارد، گزینه ها تغییراتی بین ۱ تا ۵ (یا ۱ تا ۲ برای سوال های دو گزینه ای) اختیار کرده اند.

پرسشنامه دارای، سوال باز – سوال بسته است که با توجه به فرضیه های مورد توجه طراحی شده است.

روایی:

برای این که آزمون های این پژوهش از روایی برخوردار باشد، نکات زیر مورد توجه قرار گرفت:

سوالات پرسشنامه، متناسب با فرضیه ها و سوالات تحقیق، تدوین شد.

ر طراحی سوالات نمونه های عینی از شرایط و عوامل موثر بر روزنامه نگاری الکترونیک و سنتی که به واسطه تجربه پژوهشگر از پیش شناخته شده بود، مورد استفاده قرار گرفت.

تلاش فراوانی انجام شد که سوالات تا حد ممکن واضح و بدون ابهام باشند. بدین منظور، پرسشنامه ابتدا روی یک گروه نمونه کوچک اجرا شد و از نظرات این گروه، برای اصلاح پرسشنامه – به نحو مطلوب و به دور از ابهام استفاده شد.

پرسشنامه به چند استاد متخصص داده شد تا نکات مبهم آن برطرف شود، این اساتید به منزله داور مشخص کردند که پرسشنامه به اندازه گیری سوالات اساسی تحقیق خواهد پرداخت.

بحث و بررسی یافته های تحقیق

▪ نتایج فرضیه اول پژوهش:

دست اندرکاران روزنامه های الکترونیک کشور هزینه های تولید و عرضه روزنامه الکترونیک را زیاد ارزیابی نکرده اند و به عقیده درصد عمده آنها این هزینه ها در حد معمول قرار دارد. به عنوان نمونه، ۵/۵۶ درصد پاسخگویان هزینه به کارگیری پرسنل متخصص در زمینه روزنامه نگاری الکترونیک را زیاد دانسته اند، اما ۵/۴۳ درصد نیز آن را معمولی ارزیابی کرده اند. اما نکته مهم این است که ۲/۶۵ درصد این روزنامه ها، اصولا درآمدی بابت انتشار روزنامه الکترونیک دریافت نمی کنند و اکثریت قریب به اتفاق پاسخ دهندگان؛ یعنی ۸۷درصد آنها بر این باورند که درآمدهای حاصله، هزینه ها را پوشش نمی دهد. این بدان معنی است که عمده آنها روزنامه الکترونیک خود را با صرف هزینه بدون بازگشت ارائه می کنند.

به این ترتیب، نمی توانیم بگوییم انتشار نسخه الکترونیک توسط روزنامه های چاپی سبب افزایش درآمد آنها شده است.

▪ نتایج فرضیه دوم پژوهش:

اکثریت روزنامه های الکترونیک کشور امکانات مناسب برای ارتباط بهینه خوانندگان با نشریه را فراهم نیاورده اند. بعلاوه، عمده خوانندگان نیز از امکانات موجود به خوبی استفاده نمی کنند و در نهایت این که اکثریت روزنامه های الکترونیک این نظرات را به میزان خیلی کم یا کم در پایگاه «وب» خود به اطلاع سایر خوانندگان می رسانند و به این ترتیب، برقراری ارتباط خوانندگان با یکدیگر را ممکن نمی سازند.

این بدان معنی است که نمی توانیم بگوییم روزنامه های الکترونیک ایران، ارتباط دو سویه مخاطبان و روزنامه ها را به شکل قابل ملاحظه ای فراهم آورده اند.

▪ نتایج فرضیه سوم پژوهش:

اکثر پاسخ دهندگان؛ یعنی ۲/۷۸ درصد آنان، میزان سواد انفورماتیکی خوانندگان روزنامه درکشور را به طور قابل ملاحظه ای کمتر از حد معمول می دانند.

این درحالی است که ۵/۵۶ درصد از پاسخ دهندگان، میزان آشنایی نفرات شاغل در روزنامه ها را معمولی یا بیش از آن دانسته اند و میزان سود انفورماتیکی این افراد را مشکل چندان مهمی به شمار نمی آورند. اشکالات پدید آمده در سیستم کامپیوتری روزنامه نیز، به عقیده ۲/۶۵ درصد پاسخ دهندگان کم اهمیت توصیف شده است.

روزنامه های الکترونیک از نظر تجهیزات در شرایط نسبتا نامساعدی هستند؛ چنان که به گفته روزنامه نگاران مورد بررسی در تحقیق حاضر، ۹/۷۳ درصد آنها به اندازه کافی از چنین تجهیزاتی بهره مندند.

با وجود این، اکثریت قاطع پاسخ دهندگان؛ یعنی ۲/۷۸ درصد، متخصصان موجود در زمینه روزنامه نگاری الکترونیک را ناکافی دانسته اند، از سوی دیگر ۹/۷۳ درصد پاسخ دهندگان گفته اند که به طور معمول و بیش از آن در ارتباط اینترنتی خود دچار مشکل می شوند. ۶/۶۹ درصد نیز بر این عقیده اند که ظرفیت خطوط ارتباطی (مخابراتی) کشور جوابگوی نیازهای آنان نیست.

در چنین شرایطی، مخاطبان روزنامه ها توانایی استفاده از فناوری های نوین روزنامه نگاری الکترونیک را ندارند، متخصصان روزنامه نگاری الکترونیک به اندازه کافی دردسترس نیستند و زیرساخت ارتباطی – مخابراتی کشور چنان ضعیف است که اکثریت پاسخ دهندگان از شرایط وکیفیت آن شکایت دارند. به این ترتیب، می توان گفت شرایط ارتباطی و مخابراتی موجود، مانع پیشرفت روزنامه های الکترونیک می شود.

▪ نتایج فرضیه چهارم پژوهش:

بیش از ۹۰ درصد روزنامه های الکترونیک کشور از اینترنت به عنوان منبع کسب خبر به خوبی بهره می گیرند، بیشتر آنها می دانند به چه میزان مخاطب الکترونیک دارند، عمده آنها آرشیو الکترونیکی ارائه می کنند و کمتر از نیمی از آنها امکانات لازم برای ارتباط مخاطبان با روزنامه را به میزان معمول یا بیشتر فراهم آورده اند؛ اما در عین حال، اکثریت قاطع آنها از صدا و تصاویر متحرک استفاده نمی کنند، قابلیت جست و جو در آرشیو را ندارند و روزنامه را تنها یک بار در شبانه روز به هنگام می کنند، عمده آنها مکاتبات خوانندگان را در حد ناچیزی در پایگاه «وب» خود منعکس می کنند، نسخه الکترونیک را دقیقا مشابه چاپی منتشر می کند و اکثر آنها بر روی اینترنت منتشر نمی گردند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که روزنامه های الکترونیک ایران، از تمامی قابلیت های روزنامه نگاری الکترونیک به خوبی بهره نمی گیرند.

▪ نتایج فرضیه پنجم پژوهش:

با وجود این که اکثریت پاسخ دهندگان، روزنامه نگاری الکترونیک را امری مهم و تاثیرگذار می دانند و بر این باورند که روزنامه نگاران اینترنتی می توانند حتی بر کار روزنامه های بزرگ چاپی تاثیر بگذارند، اما اکثریت آنها جایگزینی روزنامه های چاپی با روزنامه های الکترونیک را منتفی می دانند. دلیل این موضوع را می توان در شرایط نامساعد زیرساخت ارتباطی مخابراتی کشور جست و جو کرد؛ چراکه به دلیل ضعف زیرساخت های مخابراتی و روش های ناکارآمد ارتباطات اینترنتی، اکثریت پاسخ دهندگان، ظرفیت خطوط مخابراتی کشور را ناکافی می دانند و در ارتباط اینترنتی خود نیز با مشکل مواجه هستند؛ همچنین در مورد ضعف سواد انفورماتیک جامعه مخاطبان روزنامه در ایران از عوامل دیگر بی تاثیر بودن انتشار روزنامه های اینترنتی بر روزنامه های چاپی است.

با توجه به نتایج به دست آمده، می توانیم بگوییم انتشار روزنامه های الکترونیک در ایران، حداقل در شرایط فعلی تاثیری بر شمارگان روزنامه های چاپی نداشته ا ست.

▪ نتایج فرضیه ششم پژوهش:

با توجه به نتایج به دست آمده، می توان گفت درصد قابل توجهی از روزنامه نگاران ایران، روزنامه نگاری الکترونیک را پدیده ای تاثیرگذار بر روزنامه نگاری ایران می دانند.

جمع بندی

در جمع بندی نتایج تحقیق، با بررسی و مقایسه آنچه به عنوان نتایج فرضیه ها به دست آمده، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

از میان روزنامه های الکترونیک کشور، ۲/۵۶ درصد از نسخه الکترونیک خود درآمدی کسب نمی کنند. ۸/۳۴ درصد باقی مانده که درآمدهایی از این راه دارند، عمده درآمد خود را از راه آگهی اینترنتی و خدمات جانبی همچون ارائه خدمات اینترنت به مخاطبان یا سایر مشتریان، طراحی صفحات وب و ... تامین می نمایند. ۹/۶۰ درصد پاسخ دهندگان هزینه عرضه و نگهداری روزنامه های الکترونیک را در حد معمولی ارزیابی کرده اند، اما در عین حال ۸۷ درصد آنها بر این باورند که درآمدهای کسب شده از انتشار روزنامه الکترونیکی هزینه های آن را به میزان کمی جواب می دهد.

مهم ترین هزینه ای که در قیاس با هزینه های انتشار روزنامه های چاپی به میزان قابل ملاحظه ای بالا عنوان شده، هزینه بکارگیری پرسنل متخصص روزنامه نگاری الکترونیک است. به این ترتیب، انتشار نسخه الکترونیک نه تنها درآمد روزنامه ها را افزایش نمی دهد، بلکه بسیاری از روزنامه ها نسخه الکترونیک خود را با صرف هزینه بدون بازگشت منتشر می کنند.

این موضوع زمانی بیشتر آشکار می شود که دقت کنیم تمامی روزنامه های الکترونیک کشور به صورت رایگان ارائه می شوند و هیچ یک از آنها حق اشتراک دریافت نمی کنند. از سوی دیگر، از میان ۷/۹۵ درصد روزنامه های کشور که آرشیو الکترونیکی روزنامه های خود را در پایگاه «وب» روزنامه ارائه می کنند، هیچ یک برای استفاده از این آرشیو هزینه ای دریافت نمی نمایند. این بدان معنی است که حق اشتراک استفاده از آرشیو که یکی از راه های اصلی کسب درآمد روزنامه های الکترونیک است، در روزنامه های ایران وجود ندارد.

 

انگیزه های انتشار

 

یافته های به دست آمده نشان می دهد که روزنامه های کشور انتشار نسخه الکترونیک خود را با انگیزه مالی دنبال نمی کنند. انگیزه های اصلی روزنامه های کشور از انتشار نسخه الکترونیک، به ترتیب عبارتند از: بهبود کیفیت با ۵۸ درصد، دستیابی به مخاطب بین المللی و دور دست با ۴۴ درصد، همگامی با فناوری روز با ۴۲ درصد و افزایش شمار مخاطبان با ۲۸ درصد است. در میان یافته های تحقیق، کسب درآمد بیشتر با ۴ درصد به عنوان کم اهمیت ترین انگیزه انتشار نسخه الکترونیک مشاهده می شود که این موضوع، یافته قبلی درباره عدم کسب درآمد از سوی روزنامه های الکترونیک ایران را تایید می کند.

 

بهبود کیفیت در روزنامه های الکترونیک

 

با مراجعه به نتایج فرضیه های ۲ و ۴ پژوهش، می توان دریافت که درصد عمده روزنامه های الکترونیک از صدا، فیلم و تصاویر متحرک بهره ای نمی گیرند و قابلیت جست و جو در آرشیو را نیز برا مخاطبان فراهم نیاورده اند. بعلاوه، ۳/۹۱ درصد آنها روزنامه را حتی در صورت ضرورت، بیش از یک بار در شبانه روز به هنگام خریداری نمی کنند. همچنین محتوای نسخه الکترونیک ۶/۶۹ درصد از روزنامه های الکترونیک کشور دقیقا مشابه نسخه چاپی آنهاست. با توجه به یافته های به دست آمده، تمامی این موارد بیانگر این نکته است که روزنامه های الکترونیک ایران از تمامی قابلیت های این پدیده جدید در روزنامه نگاری به خوبی بهره نمی گیرند.

دلیل این موضوع به یک نکته ظریف فنی برمی گردد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از ۲۳ روزنامه الکترونیک موجود، ۱۶ روزنامه؛ یعنی ۶/۶۹ درصد آنها از قالب PDF بهره می گیرند. چنان که پیشتر ذکر شد، فایل های PDF با استفاده از نرم افزار Adobe Acrobat تهیه می شوند. به کمک این نرم افزار، روزنامه هایی که به صورت کامپیوتری صفحه بندی می شوند، در مدت چند ثانیه، فایل های PDF لازم را از روی فایل های صفحه بندی شده روزنامه ایجاد می کنند. این ساده ترین و کم هزینه ترین راه تهیه نسخه الکترونیک روزنامه است که البته باعث می شود بخش عمده قابلیت های روزنامه نگاری الکترونیک در دسترس قرار نگیرد.

روزنامه هایی که با استفاده از قالب PDF تهیه و ارائه می شوند، از قابلیت های صدا و فیلم نمی توانند بهره بگیرند، امکان جست و جو در آنها نیست و امکان تغییر محتوا (مثلا برای خلاصه کردن اخبار و سایر مطالب) را ندارند لذا قابلیت های دیگر را نیز از دست می دهند.

این روزنامه ها برای انتشار نسخه الکترونیک خود هزینه کمتری می پردازند و به همین دلیل هم قابلیت های مهمی را از دست می دهند.

این موضوع، با انگیزه اصلی روزنامه های الکترونیک که بهبود کیفیت عنوان شده تعارض دارد. چنین تضادی می تواند تا حدودی بیانگر ناآگاهی مسوولان روزنامه های الکترونیک ایران از ظرفیت های روزنامه های الکترونیک باشد.

 

نشر در اینترانت و اینترنت

 

روزنامه های ایران، عمدتا مخاطبان نسخه الکترونیک خود را روی اینترنت جست و جو می کنند؛ چراکه نزدیک به دو سوم آنها فقط روی اینترنت منتشر می گردند و روی اینترانت (شبکه داخلی مجزا) ارائه نمی شوند. به همین دلیل، تنها افرادی می توانند از نسخه الکترونیک این روزنامه ها استفاده کنند که به اینترنت دسترسی داشته باشند. در این نکته نیز البته می توان نقش هزینه را دید؛ چراکه راه اندازی یک شبکه داخلی (اینترانت) خود مستلزم پرداخت هزینه های قابل توجهی از سوی روزنامه ها است و از آنجا که عمده روزنامه ها بابت انتشار نسخه الکترونیک خود درآمدی ندارند، پرداخت چنین هزینه هایی برای آنها به مراتب مشکل تر است.

 

ارتباط دو سوی

 

به دلیل عدم استفاده صحیح از قابلیت تعاملی اینترنت، روزنامه های الکترونیک ایران نتوانسته اند ارتباط دو سویه مخاطبان و روزنامه ها را بهبود بخشند. مراجعه به نتایج فرضیه دوم تحقیق نشان می دهد که بیش از نیمی از روزنامه های الکترونیک، امکانات مناسبی برای برقراری چنین ارتباطی فراهم نیاورده اند. از سوی دیگر، ۹/۶۰ درصد از روزنامه ها گفته اند که مخاطبان از این امکانات استقبال چندانی نمی کنند و بالاخره این که ۳/۷۸ درصد روزنامه ها چنین مکاتباتی را به میزان ناچیزی در پایگاه «وب» روزنامه منعکس می کنند.

به این ترتیب، عمده روزنامه های الکترونیک کشور، از مهم ترین خصوصیت روزنامه نگاری الکترونیک که همانا برقراری ارتباط به شکل کامل آن؛ یعنی ارتباط دو سویه رسانه با مخاطب است، بی بهره اند.

این موضوع زمانی بیشتر آشکار می شود که دقت کنیم براساس آنچه در جدول ۴۴ در صفحه ۱۶۳ آمده، برخورداری از بازخورد (Feed back) مناسب یکی از کم اهمیت ترین انگیزه های انتشار نسخه الکترونیک توسط روزنامه های پرشمار ایران است.

 

آرشیو الکترونیکی

 

بعضی از قابلیت های روزنامه نگاری الکترونیک نیز در حد قابل قبولی از سوی روزنامه های الکترونیک به کار گرفته شده اند که می توان به ارائه آرشیو الکترونیکی از سوی ۷/۹۵ درصد روزنامه های الکترونیک، استفاده قابل توجه ۳/۹۱ درصد روزنامه ها از اینترنت به عنوان منبع خبری و اطلاع ۲/۶۵ درصد روزنامه ها از شمار مخاطبان نسخه الکترونیک خود اشاره کرد.

 

مخاطبان روزنامه های الکترونیک

 

شمار مخاطبان روزنامه های الکترونیک ایران، براساس جدول زیر آمده تقریبا معادل نیمی از شمارگان کل روزنامه های کشور است. این آمار نشان می دهد که روزنامه نگاری الکترونیک توانسته است شمار افراد روزنامه خوان را در حد قابل توجهی افزایش دهد. مقایسه نتیجه فوق موید این نکته است که درصد عمده روزنامه نگاران کشور، به درستی بر این باورند که انتشار نسخه الکترونیک مطبوعات در ایران، توانسته است شمار روزنامه خوان ها را افزایش دهد.

صحت این ادعا زمانی بهتر آشکار می شود که دقت کنیم براساس نتایج فرضیه پنجم، انتشار روزنامه های الکترونیک در ایران، تاثیری بر شمارگان روزنامه های چاپی ندارد. براساس نتایج به دست آمده، ۳/۹۱ درصد پاسخ دهندگان گفته اند شمارگان نسخه چاپی آنها به میزان ناچیزی کاهش یافته است. این بدان معنی است که بدون کاهش شمارگان روزنامه های چاپی، تنها در میان ۹/۶۰ درصد روزنامه های کشور، بیش از ۵۷۰ هزار نفر در روز به شمار روزنامه خوان ها افزوده شده است.

پس با وجود این که روزنامه های الکترونیک ایران از قابلیت های روزنامه نگاری الکترونیک به خوبی بهره نمی گیرند، استقبال مردم از این روزنامه ها بسیار خوب است. البته زمانی که دقت کنیم ۲/۷۸ درصد پاسخ دهندگان، سواد استفاده از کامپیوتر و اینترنت مخاطبان روزنامه ها در ایران را کم دانسته اند، به نوعی تعارض برمی خوریم؛ اما این تضاد خود بیانگر یک واقعیت است و می توان از آن یک نتیجه منطقی گرفت. دلیل این موضوع، شمار بالای مخاطبان بین المللی و خارج از مرز نسخه الکترونیک روزنامه ها است که مطاله نسخه الکترونیک روزنامه ها را بهترین راه برای کسب اخبار و اطلاعات داخل کشور یافته اند؛ چراکه آنها به این ترتیب می توانند با صرف کمترین هزینه و زمان به صفحات روزنامه مورد نظر دسترسی پیدا کنند.

 

در واقع روزنامه های الکترونیک کشور تنها حداقلی از امکانات را به مخاطبان خود ارائه می کنند. اما همین حداقل نیز از سوی مخاطبان مورد استقبال شایان توجهی قرار گرفته است. اینجا است که می توان تصور کرد بهبود کیفیت روزنامه های الکترونیک و بهره گیری آنها از تمامی قابلیت ها، چقدر می تواند در توفیق روزنامه نگاری الکترونیک و به طور کلی بر پیشرفت مطبوعات در ایران موثر واقع شود

یکی از مهمترین ویژگیهای مدیر روابط عمومی :

شناسایی   – <  شناساندن  –  < رضایت   =<  توان –<  دانش – <  بینش – <  روش
توان:
 توان فیزیکی و جسمانی : مدیری که مریض و   باشد و نتواند در سرکار حاضر شود کنترل کار از دستش خارج میشود و مدیر باید توان فیزیکی و فکری برای تصمیم گیری داشته باشد.
دانش: مجموعه فرایندی هایی فرد در قالب تجربه و علم و مهارت ها و ...است
سنجش: امروزه هر مدیری از مدیر روابط عمومی تا بالا بینش و باورها ،‌اعتقادات و برداشت هایش هماهنگ با
سیستم ارزش جامعه باشد.
روش: هر مدیری علاوه بر موارد فوق باید با شیوه ها و روشهای برخورد با انسانها ، پدیده ها و مشکلات و بحرانها را شناسایی بکند و همین مسئله است که انسانها را از هم متمایز میکند.
نتیجه گیری : این سه مورد در تدبیر مدیرت ، چاره اندیشی ،‌اندیشه به عاقبت کار می رسد.
 
مهمترین موانع مدیران روابط عمومی :
1-   نگرش مدیران : یکی از عمده ترین مشکلات این است که نگرش اغلب مدیران مثبت نیست و تغییر این نگرش کار ساده ای نیست و یک روابط عمومی اول بایستی برای خود بازار یابی نکند و خودش را معرفی بکند و باید برای خودش روابط عمومی بکند ،‌یعنی توانایی خوب و  نگرش هایش را به رخ مدیران بکشد و هدفش ایجاد تفاهم وحمایت از کسانی است که برای سازمان اهمیت دارند. در سازمانهایی که روابط عمومی بهتر عمل می کند ،‌مدیر روان تر و بهتر و بی درد سرتر مدیریت میکند و وضعیت بهتری خواهد داشت و بر عکس . اگر خوب عمل نکند سیستم مدیریت با مشکل مواجه خواهد شد.
مثال: نصب پلاکارد ، تهیه بلیط ، رزرو  هنل  نمیتواند نقش تعیین کننده ای در تصمیم گیری مدیریت سازمان داشته باشد و برای آنکه از جانب مدیر پذیرفته شود باید برای خودش مشروعیت کسب کند و در کسب این مشروعیت مدیران خوب با اولین جا که مشورت می کنند روابط عمومی ها خواهند بود و آن وقت متخصصان زمینه را مهیا کنند و خود را در تصمیم گیریهای سازمانی سهیم نمایند.
روابط عمومی ها در رسیدن به این اهداف نیاز به حمایت مدیر عالی سازمان دارند.
 
2- روابط عمومی استحاله:
روابط عمومی  انتصابی از طرف شخص مدیر بویژه در دهه اخیر بسیار مطرح بود و گاها هم توسعه یافته است و ویژگی این نوع مدیران روابط عمومی :
1- مدیریت گرایی   2- مصلحت اندیشی- پنهان کاری و شفاف نبودن      4- منفعت طلبی   5- خود سانسوری   
 6- ایجاد بی تفاوتی و برانگیزگی و پس افتادگی شخصی
روابط عمومی استحاله در مقام توجیه و تفسیر عملکرد خودش می باشد و زمانی که شکل سازمانی پیدا می کند ،‌روابط عمومی را در ارادت ورزی کاذب و نادانی و جهالت قرار می دهد و در حالت کلی رکن هشتم دموکراسی یعنی روابط عمومی را لگد مال می کند.
 
روابط عمومی حرکت:
1- نوسازی      2- باز سازی رفتار و اندیشه    3- پاسداری از منافع قومی     4- پاسخگو بودن  
5- بهره وری بهینه از فرصت ها    6- ایجاد زمینه های بروز خلاقیت و نوآوری  7- تقویت روحیه  عدالت خواهی
8- آینده نگری     9- اعتماد سازی      10- استراتژیک  مناسب                 11- ایجاد زمینه تعامل فکری و گفتمان      
12- تکثر گرایی                                   13- شفاف کردن ساختار تشکیلاتی   14- ایجاد اصلاخات ساختاری  
15- ایجاد امنیت شغلی و فکری             16- ایجاد نظام ارتباطی جدی و شفاف 

مهمترین وظایف مدیران روابط عمومی :

1-   پیش بینی ،‌تحلیل  و تفسیر افکار عمومی ، گرایش های ذهنی و مسائلی که ممکن است به نحو مطلوب و نامطلوب بر عملیات و طرح های سازمانی تاثیر بگذارد .
2-   مشورتهای اداری در زمینه  تصمیم گیری ها  و مراحل اجرایی آنها و ارتباطات در کلیه سطوح سازمان بنحوی که عواقب عمومی این تصمیم گیریها و مسئئولیت های اجتماعی و کلیه مخاطبین آن سازمان در نظر گرفته شود.
3-   بررسی ،‌ هدایت و ارزیابی برنامه های اجرایی و ارتباطی که برای دستیابی به تفاهم مخاطبان و تحقق اهداف سازمانی ضروریست  (‌شامل : بازاریابی ،‌برنامه هایی برای ایجاد رابطه با گروه های دیگر اجتماعی و گروه های ذینفع و کارمندان )
4-   طرح ریزی و اجرای برنامه های سازمان به منظور تاثیر گذاری و یا  تغییر سیاستهای عمومی
5-   تعیین اهداف ، برنامه ریزی ، بودجه بندی ، استخدام و آموزش کارکنان بطور خلاصه اداره منابع مورد نیاز برای اجرای تمامی برنامه های سازمان
 
موانع و مشکلات ساختار و تشکیلاتی مدیران روابط عمومی ها:
1-   نامشخص بودن جایگاه روابط عمومی و سرپرستی در ساختار سازمان
2-   بی توجهی به روابط عمومی ها به عنوان مشاوران سازمان در تشکیلات سازمان
3-   بی توجهی به گزینش علمی مدیران روابط عمومی
4-   نبود بینش استراتژیک در روابط عمومی
5-   نداشتن بینش علمی در مدیران روابط عمومی
6-   نبود نمودار سازمانی مشخص و تعریف شده برای روابط عمومی ها
7-   برخورد سلیقه ای با نمودار سازمانی روابط عمومی
8-   مشخص نبودن سطح تشکیلاتی روابط عمومی بر دستگاههای دولتی
9-   اهمیت ندادن به بخش های پژوهشی ،‌برنامه ریزی ،‌آموزش،‌ارتباط مردمی و اطلاع رسانی در ساختار تشکیلات

علل حمایت نکردن مدیریت عالی از مدیریت روابط عمومی سازمان چیست؟

علل حمایت نکردن مدیریت عالی از مدیریت روابط عمومی سازمان چیست؟   (‌مهم )
1-   با تشکیلات روابط عمومی موافق نبودن به عنوان سئوال رسانی
2-   آیا روابط عمومی را موجودی مزاحم تلقی می کنند یا خیر ؟
3-   فرد شایسته ای برای تصدی مدیریت روابط عمومی آیا یافته اید یا نه؟
4-   روابط عمومی را واحدی می دانید که سنگ دیگران را به سینه می زند یا نه؟
5-   فرهنگ کاری و فرهنگ سازمانی شما آیا با روابط عمومی سازگاری دارد یا نه؟
6-   خودتان از روابط عمومی چیزی میدانید یا خیر؟
7-   آیا روابط عمومی سازمان شما میتواند از پس وظایف محوله بر آید یا نه؟
8-   آیا آنچه که شما می خواهید با آنچه که روابط عمومی شما می خواهد همخوانی دارد یا نه؟
9-   آیا روابط عمومی را یک الزام سازمانی یا ضرورت می دانید؟
 
برای بهیود وضعیت روابط عمومی خودتان چه توصیه هایی را می نمایید؟
1-   به روابط عمومی خودتان بال و پر بدهید و از گستردگی نهراسید.
2-   ببینید جایگاه روابط عمومی شما کجاست و کجا باید باشد .؟
3-   با مطبوعات  و عامه مردم در تعامل باشد
4-   از ظاهر شدن جلوی دوربینها و ضبط صدای خود نهراسید.
5-   مدیران و کارکنان روابط عمومی از بین شایستگان و آگاهان انتخاب کنید نه از میان افراد بی انگیزه و بی صلاحیت.
6-   روابط عمومی را چشم و گوش سازمان بدانید که بدون آن حیات سازمانی دوام ندارد .
7-   به روابط عمومی اختیار و مسئولیت بدهید و اگر می بینید در سازمان مشکلات و نارسایی ها هست ولی باز روابط عمومی شما تاب و توان دارد قدر آن مدیریت روابط عمومی را بدانید.
8-   روابط عمومی را به آخرین وسایل و تجهیزات ارتباطی پیشرفته مجهز سازید.

اصول و مبانی مدیریت روابط عمومی

اصول و مبانی مدیریت روابط عمومی
«مدیریت» به‌عنوان یک‌رشته علمی، تخصصی و دانشگاهی از ابتدای قرن بیستم میلادی پا به عرصه‌ی ظهور گذاشت و تا کنون تحول و تکامل درخور توجه یافت. اما پیدایش موضوع «اداره کردن و مدیریت» مربوط به عصر حاضر نیست، بلکه بشر از ابتدا متوجه این نکته بود که با توجه به کمبود منابع انسانی و مادی برای رسیدن به هدف‌نیاز به‌تأمین منابع و هدایت افراد به سوی آن هدف می‌باشد.
گرچه اداره کردن و مدیریت به فرهنگ و ارزش‌های موجود آن جامعه و یا سازمان بستگی دارد، و یک روش خاص، قطعاً نمی‌تواند یک نسخه‌ی قابل تجویز برای جوامع مختلف مطرح باشد. اما مدیریت در طول قرون و اعصار با فراز و نشیب و سبک و روش‌های متعدد صورت می‌گرفت.
برخی از پژوهش‌گران، سابقه‌ی «مدیریت» را به آغاز پیدایش انسان نسبت می‌دهند و براین باورند که «هنر مدیریت» با شکل‌گیری نهاد خانوادگی مطرح شده است.
این پدیده، عمری به درازای تاریخ خلقت دارد. چون از روزی که بشر، قدم در غارهای سنگی گذاشت و برای فرار از حوادث آن روزگار، فرار از حملات حیوانات درنده و گوشتخوار، یا رهایی از گرمای تابستان و سرمای زمستان به غارها پناه برد که تا امروز همچنان وجود دارد. گاهی سازنده و کارآمد و زمانی دیگر مخرب و ناسازگار، جریانی که بی هیچ تردید تا فردا و فرداهای بسیار دیگری هم در برابر اقوام و ملت‌های بیشمار جهان عرض اندام خواهد کرد
 
مدیریت :
- عبارت است از توانایی انجام کار ،‌ توانایی نفوذ در دیگران ،‌توانایی ایجاد انگیزه .
- عبارت است از فرآیند بکارگیری موثر و کار آمد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی ، سازماندهی ، بسیج منابع و امکانات ، هدایت و کنترل جهت دستیابی به اهداف سازمانی در یک نظام ارزشی مورد قبول.
 
پنج قضیه  اساسی که زیر بنای مفاهیم کلی نظری و عملی مدیریت را در بر میگیرد:
1- فرایند                                                     2- هدایت تشکیلات سازمانی
3- رسیدن به هدف مطلوب                         4- مدیریت کارا و توانمند
5- مدیریت هدفدار
 
فرایند:
مدیریت یک فرایند است یعنی اینکه تفسیر بسوی هدف با استفاده از بازخورد و مکانیزمهای لازم  .
بنابراین فرایند دارای هدف ، ‌ساختار و نتیجه است .
تعریف سازمان : عبارت است از تشکیل عده ای از افراد با امکانات و تجهیزات لازم جهت دست یافتن به یک هدف عینی.
 
دیدگاه ماکس وبر در مورد سازمانها:
 در سازمانهای نوین زمانی که انسان برای تصمیم گیری خود بجایی استفاده از معیار عاطفی ، غیر عقلایی ،‌رفتار وی به رفتار های عقلایی و تفکری و منطقی تبدیل شود.
 
مهمترین محورهای ماکس وبر در زمینه مدیریت:
1-   تقسیم کار ( بر حسب تخصص و تجربه ).
2-   تفویض اختیار و مسئولیت ( بر اساس تجربه و آگاهی و علم بکار ، حتما باید تفویض شود).
3-   انضباط .                         4- وحدت  فرماندهی.
 5- وحدت هدف ( در یک سازمان هدف و نوع هدایت بایستی مشخص شود ).               6- حقوق و مزایای کارکنان.   
7-  تمرکز یا عدم تمرکز      8-  سلسله مراتب    9- تشکیلات 10-عدالت و مساوات      11- امنیت شغلی  
12- ترغیب وحدت               15- مشارکت         16-روح اتحاد و فضای کار گروهی
 
دیدگاه تایلور در مورد مدیریت:
هدف اصلی در مدیریت عبارتند از :
1-   تامین حداکثر رضایت و خشنودی برای کارفرما.
2-   رسیدن به حد اعلای کامیابی مانند فروش بالا ، کیفیت خوب .
3-   استفاده از روش های علمی جهت بررسی و رفع مشکلات سازمانی .
 
اصول بنیادین در برخورد در مدیریت نهفته می دید عبارتند از :
1-   جایگزین اصول علمی بجای محاسبات سر انگشتی .
2-  کسب هماهنگی در فعالیتهای گروهی به جای فردی.
3-   جلب همکاری افراد بجای آشفتگی حاصل از فرد گرایی.
4-   کار و تلاش برای به حداکثر رساندن بازده.
5-   تلاش به منظور ارتقای سطح تمامی کارکنان برای ترقی روز افزون خود و سازمان.
ناگفته نماند که بعضی از فنونی که تیلور و پیروانش برای به اجرا در آوردن فلسفه و اصول مدیریت علمی بکار برده اند جنبه مکانیکی داشته است .
 
دیدگاه فایول در مورد مدیریت :
وی معتقد است در امور مدیریتی هیچ چیز مطلق نیست و روشها و فنونی را که تجربه به آن رسیده است آنها را در راستای تقویت پیکره سازمان و یا در انجام وظایف مدیریت مفید میدانست که به عنوان اصول 14 گانه مدیریت نیز مطرح است :
1- تقسیم کار   2- اختیار        3- انضباط    4- وحدت و فرماندهی    5- وحدت مدیریت    6- وابستگی های منافع فردی
 7- جبران خدمات کارکنان     8- تمرکز     9- سلسله مراتب     10- نظم و انضباط       11- عدالت     12- ثبات   
13- ابتکار عمل                      14- احساس یگانگی
 
ویژگیهای عام  مدیران :
1- متقی و پرهیز گار           2- شایستگی و توانایی     3- مسلط بر هوای نفس        4- حسن سابقه       5- امانت داری
6- مهربانی با زیر دستان     7- میانه رو و معتدل      8- سعه صدر                        9- وفای به عهد     
10- احتیاط و دواندیشی     11- پر هیز از خود پسندی   و....
 
بطورکلی مدیر روابط عمومی برای توفیق در وظایف خود باید دارای چه ویژگی و خصوصیاتی باشد ؟
الف)‌ویژگی و خصوصیات خاص :
1-   مهارت ها ی علمی و احساس مسئولیت اخلاقی .
2-   آگاه بودن از مسائل روز جامعه و سازمان و پر هیز از ارائه نظرات غیر کارشناسی .
3-   قدرت نویسندگی .
4-   آشنایی با علوم اجتماعی (‌روز نامه نگاری و... ).
5-   نوآوری و خلاقیت .
6-   ایمان به حقانیت افکار عمومی (‌مدافع حقوق مردم و سازمان ).
7-   داشتن مهارت و تجربه در برقراری ارتباط بصورت نوشتاری و گفتاری.
8-   داشتن قدرت قضاوت صحیح ، اعتماد به نفس و اتخاذ تصمیم درست در لحظات سخت و بحرانی .
9-   داشتن قدرت تجزیه و تحلیل محیط کار (‌موقعیت پیش آمده را درک و آثار نهایی را پیش بینی نماید).
10-  داشتن دانش و تخصص در حوزه خود جهت تسلط بر کار رسانه ها.
11- گفتن حقیقت ( امام صادق (ع) : حق را بگوولو علیه تو باشد ).
12- پرهیز از دادن  وعده های دروغین و غیر ممکن و دست نیافتنی.
13-داشتن قدرت ابتکار و توانایی.
 
ب) ویژگی ذاتی مدیر روابط عمومی :
1- داشتن استعداد مدیریت              2- داشتن هیجان و شور    3- داشتن استعدادی مثبت
4- سر زنده بودن و شوخ طبعی      5- داشتن بیان خوب          6- داشتن ظاهری مناسب  
7- آینده نگری                                 8- داشتن شخصیت ترغیبی و متقاعد کننده
 
نتیجه گیری: مدیران روابط عمومی برای رسیدن به موقعیت بهتر در حوزه کاری به دو سئوال فکر بکنند:
1-   دیگران در باره ما چه می اندیشند؟
2-   ما در باره دیگران چه می اندیشم؟
جواب: روابط عمومی ها هرگاه  توانستند خود را در موقعیت بالاتری قرار دهند می توانند موقعیت مخاطب خود را بشناسند تا بر اساس  آن روابط خود را بین افراد تنظیم نمایند چون یک رفتار واحد همیشه در فرهنگ های مختلف تاثیر واحد ندارد و تحلیل سطوح فرهنگی در این راستا بر عهده روابط عمومی ها بویژه مدیران روابط عمومی است .
مدیران روابط عمومی با توجه به ماهیت اهداف چه  ماموریت ها وظایفی را بر عهده دارند ؟
 کسب تفاهم و حفظ تفاهم و نشر تفاهم
 
مدیران روابط عمومی ها می توانند به ایجاد یک جو سازمانی مطلوب و سازنده همراه با آرامش و نشاط در سازمان کمک کنند که بواسطه زیر محقق میشود:
1-   محیط کارش مثل گردشگاه شود: چون این محیط به انسان نشاط  و شادابی می بخشد.
2-   فضای سازمان مانند ورزشگاه  شود : چون در وجه ورزشکاری جوانمردی و شجاعت و گذشت وجود دارد.
3-   از نظر اندیشه و عمل مانند دانشگاه شود : چون محیط تحقیق و اظهار و نظر است.
4-   از نظر هنر و خلاقیت مثل  نمایشگاه شود : چون در این  مکان بهترین کالا ها به نمایش گذاشته می شود.
5-   از نظر امنیت و شغل مثل  آسایشگاه  شود : چون در این محیط کسی به دنبال آزار و اذیت دیگران نیست.        
6-   از نظر قداست و معنویت مثل عبادتگاه شود: چون در این محیط پرستش و دعا از اهمیت بالایی برخوردار است.
7-   از نظر نظم و انضباط مثل  اردوگاه  شود : چون در اردوگاه همه چیز باید طبق برنامه و مقررات باشد.
8-   از نظر حل مشکلات مثل شکارگاه  شود: چون در شکارگاه شکارچی تا شکار خود را نیابد دست از تلاش بر نمی دارد.
9-   از نظر کار و عمل مثل کارگاه شود : چون در کارگاه هرکس هدفش رسیدن به سود بیشتر است.
10-  از نظر آراستگی فردی مثل آرایشگاه شود : چون آرایشگاه جهت آرایستگی بنا شده است .
 
خلاقیت:
عبارت است از بکار گیری توانایی های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید.
 
نوآوری :
فراگرد ایجاد فکرهای جدید و تبدیل آن فکرها به عمل و کار بردهای سودمند را نوآوری می نامند.
در قالب مدیریت سازمان موفقیت نهایی یا بقای آن به میزان توانایی برنامه ریزان در ایجاد نوآوری و بکار گیری فکرهای نو بستگی دارد اما در این راستا مهمترین دلیل وابستگی به خلاقیت و نو آوری بروز مشکل است.
حل مشکل به شیوه : عقلایی _ خلاقانه میسر است برای قلمرر یک ذهنیت خلاق باید تعریف دقیقی از مشکل ارائه گردد . همچنین زمینه استفاده از راه حلهای گوناگون جدا از راه های مرسوم ایجاد شود ،‌مسئله حائز اهمیت در رابطه با خلاقیت موانع خلاقیت است.
 
موانع خلاقیت:
1-   ترس از انتقاد و شکست     2- عدم اعتماد به نفس      3- تمایل به همرنگی و همگونی    4-عدم تمرکز ذهن
گفتنی است در این راستا انسدادهای ادارکی همچون ثبات ،‌تعهد ، تراکم و بی خیالی یکی از مهمترین موانع ذهنی خلاقیت بشمار می آیند و با آگاهی از انسداد های اداراکی و اجرایی  روشهای خاص می توان مهارت حل مسئله را به گونه ای خلاق افزایش داد.
به زعم صاحب نظران حل خلاقانه مشکل شامل 4 مرحله است:
1- آمادگی    2- تکوین   3- روشنگری    4- تائید
 
یکی از چالشهای مدیران ایجاد یک نظام حمایتی برای پرورش نو آوری است و اصول مدیریت برای نوآوری بدین شرح است:
1-   جدا سازی افراد از یکدیگر و هماهنگ کردن آنها با همدیگر.
2-   نظارت و گوشزد کردن .
3-پاداش دادن به افرادی که چندین نقش را ایفا می کنند.
مدیران اثر بخش قادر به حل مشکل بصورت عقلایی و خلاقانه هستند و به رغم آنکه مهارت های متفاوتی برای هر نوع از این مشکلات مورد نیاز است اما عمده ترین آنها این مورد هستند:
1-   حل عقلایی مشکل : بدین صورت است که مدیران هر روز بطور مستمر در بسیاری از موارد بطور مستمر نظارت داشته باشند..
2-   حل خلاقانه مشکل: در حل مشکلات بصورت خلاقانه دو کار عمده برای تراوش ذهنیت خلاق باید صورت گیرد:
الف) بهبود بخشیدن به تعریف مشکل:
 یعنی مشکلات سازمان که غالبا در هاله ای از ابهام بوده است و افراد شناخت دقیقی نسبت به خود ساختار مشکل و پیچیدگی فن آن ندارند تشریح شده تا افراد با داشتن یک آشنایی دقیق و بینش روشن افکار نو و بکر خود را مطرح سازند .
ب) بهبود بخشیدن در ایجاد راه حل های دیگر:
یعنی ایجاد زمینه مناسب در استفاده از راه حل های گوناگون جدا از راه حلهای مرسوم سازمان که اینکار اساس خلاقیت و نوآوری است و کلیشه ای عمل کردن یکی از موانع خلاقیت است.
 
مراحل 4 گانه حل خلاقانه مشکل :
1-   آمادگی : شامل جمع آوری اطلاعات ، تعریف مشکل ،‌ایجاد راه حلهای جایگزین و بررسی آگاهانه تمامی اطلاعات موجود می باشد .
2-   تکوین: شامل فعالیتهای ذهنی نا آگاهانه ای است که در آن ذهن افکار غیر مرتبط را با هم جهت رسیدن به یک راه حل ترکیب می کند و تلاش آگاهانه وجود ندارد .
3-   روشنگری: زمانی رخ می دهد که بصیرتی موجود باشد یعنی یک راه حل خلاق بطور رسا مطرح گردد .
4-   تائید: شامل ارزیابی راه حل خلاق نسبت به برخی از ستانده های قابل قبول.
 
مدیریت استراتژیک :
عبارت است از فرایند اتخاذ تصمیماتی است که منجر به توفیق ادامه حیات و یا مرگ موسسه یا سازمان  می شود .
 
وظیفه اساسی مدیریت استراتژیک:
عبارت است ایجاد بستر تغییر ، ایجاد تعهد و احساس مالکیت و ایجاد توازون بین ثبات و نوآوری استراتژیستها (‌اهل تغییر ، اهل بصیرت ، بین عملکرد و جبران خدمات باید رابطه بهتری برقرار کنند و با کارکنان دائم در ارتباط باشند.) و بهترین منابع موسسه در یک محیط در حال تغییر را تشریح کنند
 به عبارتی دیگر می توان گفت : مدیریت استراتژیک یعنی : هنر و علم تدوین ،‌اجرا و ارزیابی تصمیمات و وظیفه های چندگانه که سازمان را قادر می کند که به  هدف های بلند مدت خود دست یابد.
 
مراحل مدیریت استراتژیک:
تدوین استراتژیک      2- اجرای استراتژیک       3- ارزیابی استراتژیک
تدوین استراتژیک   : در این مرحله ماموریت موسسه یا سازمان مشخص میشود ، عوامل محیطی اعم از عوامل بازدارنده ، ‌تهدید کننده ها و فرصتها و مزیتها و تهدیدات های محیطی نیز استخراج شود و سپس نقاط ضعف و قوت داخلی سازمان را شناسایی نماید.
 اصولا  استراتژیست در فرایند تدوین  با سئولات زیر سر و کار دارد :
1- فعالیت موسسه یا سازمان چیست؟         2- این فعالیت چه باید باشد ؟    
3- تولید موسسه یا سازمان چیست؟           4- بازار محصولات موسسه یا سازمان کجاست؟
5- سازمان یا موسسه برای رسیدن به هدف خود به چه فعالیتهایی نیازمند است ؟
 
عناصر مدیریت استراتژیک عبارتند از:
1- استراتژیست ها     2- فرصت ها     3- تهدیدات خارجی      4- ماموریت      5- نقاط ضعف  
6- قوت داخلی           7- هدف های بلند مدت                         8- هدف های سالانه ، سیاستها
 
ماموریت سازمان دارای 9 رکن اساسی است:
1- مشتریان    2- محصول و خدمات    3- بازارها    4- فناوری        5- توجه به بقا و رشد سود آوری     6- فلسفه
7- ویژگیهای ممتاز                              8- توجه به تصور مردم       9- توجه به کارکنان
 
سه نوع شخصیت مدیران :
1- قاطع     2- پرخاشگر      3- سلطه پذیر (‌کم رو)
 
 
 
 
 
 
 
 
 


ویژگی مدیران قاطع :
1- اهل تفکر             2- گرایش به ارتباط با دیگران    3- انتقاد پذیر     4- خلاقیت      5- احترام برانگیز  
6- اعتماد به نفس     7- مساله مدار                            8- شنونده خوب                       9- برانگیزاننده
 
ویزگی مدیران پرخاشگر:        
1- بهره کشی از دیگران     2- ظاهرا خوش برخورد    3- آسیب پذیر روانی    4- ناایمنی و مضطرب
5- نقد کلیشه ای                6- برچسب زدن به دیگران 7- مستعد بیماری قلبی   8- تو مدار
 
ویژگی مدیران سلطه پذیر:
1- عدم بیان دیدگاه     2- من مدار   3- احساس حقارت     4- گریز از تصمیم    5- گریز از تعارض
6- افسردگی                7- خیال پرداز  8- بیانات دوپهلو      9- طعنه زن
 
 مدیریت مشارکتی :
فرایند مدیریت بر مبنای هدف که یکی از انواع مدیریت مشارکتی است در دهه 1950 بوسیله  پیتردراکر ابداع گردیده و با تلاشهای جان هام بل در جهان عمومیت یافت .
مدیریت مشارکت بر مبنای فرایندی است که بوسیله سرپرست و زیر دست  در یک سازمان به اتفاق هم اهداف مشترک را شناسایی کرده و حوزه های مسئولیت پذیری هر فرد را بر اساس انتظاراتی که از آنها می رود تعیین نمود و از این معیار ها به عنوان خطوط راهها جهت انجام فعالیت های واحد و ارزیابی کمک های هر کدام از اعضاء  عمل می کند.
اگر نقش موثر اطلاعات را در خط او می گذاری و تصمیم گیری بزاریم از آنجائیکه مشورت میزان اطلاعات را تفسیر میدهد به  سادگی میتوان دریافت که تصمیم گیری اثرات جهت دهنده ای خواهد داشت.
بدین ترتیب مشورت نوعی تصمیم گیری مشارکتی بوجود می آورد ، حتی اگر در ظاهر مقام تصمیم گیرنده ملزم به عمل کردن به پیشنهاد و نظر مشاوران نباشد .
فرض مثال: اساسی ترین اصل در مدیریت ژاپن این است که مدیران و کارگران بایستی با یکدیگر همانند دو شریک و دو یار کار بکنند و مدیران و کارکنان خودشان را به عنوان یک گروه تلقی نمایند که این امر باعث میشود که نظر  اعضاء برای  انجام کار بر انگیخته شود و در رسیدن به منافع سازمانی قدم بردارند.
 
امام علی (ع) : مالک را در کارها به مشورت توصیه می کند و برای مشاور ویژگی های زیر را بیان می دارد:
1- مشورت با دانائیان و خردمندان       2- بخیل نباشد       3- بزدل و ترسو نباشد        4- غیبت جویی مردم نباشد   
5- بیش از همه در روی تو سخن تلخ حق را بر زبان آورد     6- از صالحین باشد .
 
مدیریت زمان :
اساس مدیریت زمان ،‌استفاده مدیریت از زمان است و این نیازمند آن است که سازمان اهدافی را که  دنبال میکند ،‌آنها را شناسایی نموده و همچنین فعالیت هایی را که منجر به رسیدن به این اهداف میشود تعیین نموده و فوریت هر فعالیت را نیز مشخص نماید.
 
فرایند مدیریت زمان دارای 5 مرحله است:
1- لیست کردن اهداف              2- درجه بندی اهداف
3- فهرست نمودن فعالیتهای ضروری برای رسیدن به هریک از اهداف
4- برای هر هدف مشخص کند کدام یک از فعالیتهای مورد نیاز برا ی رسیدن به آن دارای اولویت بیشتر می باشد
5- برنامه ریزی فعالیت ها مطابق اولویتهای تعیین شده باشد .
 
یکی از اصول مدیری 10-90 است   (‌مهم )
طبق این اصل بیشتر مدیران 90 درصد نتایج خود را تنها در 10 درصد زمان اختصاص خود بوجود می آورند . یعنی کسانیکه از زمان خودشان خوب استفاده می کنند در 10 درصد حیاتی بالاترین اولویت را بکار میگیرند. یا به عبارتی دیگر هر فردی بخوبی می داند در چه زمانی از شبانه روز دارای کارایی بیشتر است و بر همین اساس اولویت های کاری خود را عملی سازد
 
یکی از اصول و شیوه های مدیریت زمان ،  فهرست نمودن کارهایی که باید در هر روز انجام شود در صبح همان روز می باشد و اقلام کاری بر روی کاغذ در سه طبقه مختلف دسته بندی میشود:
1-   فعالیت های حیاتی که بایستی انجام شود
2-   فعالیتهای مهمی که بایستی انجام شود
3-   کارهای ضروری که جنبه فوریت ندارند و میتوان به تعویق انداخت.